توضیحات
اولین صومعه‌ای که به شکل غار در ارمنستان ساخته شد کلیسای گغارد نام دارد. این صومعه در نزدیکی شهر ایروان و در استان کوتایک ساخته شده است. معنی گغارد در زبان ارمنی به سرنیزه معنی می‌شود. صومعه‌ی گغارد معماری منحصر به فردی دارد که آن را در مجاورت یک کوه تراشیده‌اند. کلیسای گغارد در میان صخره‌ها و دره‌ای با منظره‌ای بسیار زیبا قرار دارد. نام این صومعه در لیست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. معبد گارنی 9 کیلومتر از صومعه گغارد فاصله دارد. بنای صومعه گغارد از سنگ‌های گرانیت تراشیده شده و این صومعه صومعه‌های نادری جهان است که در بین صخره و دره قرار دارد. صومعه گغارد نام خود را از نیزه مقدسی که مسیح را با آن مجروح کردند تا او را به صلیب کشند گرفته شده است. طبق داستان و روایاتی این نیزه در صومعه گغارد نگه داری می‌شد که بعدها آن را به گنجینه مقدس کلیسای اچمیادزین یا همان کلیسای مادر انتقال دادند. قدمت صومعه گغارد به قرن هفت میلادی باز می‌گردد. در زمان‌های گذشته صومعه گغارد به غار معروف بوده است. قسمتی از صومعه گغارد در حمله سال 923 هجری قمری اعراب سوزانده شد. روی تپه‌ای در سمت چپ صومعه سلول‌های راهبانی دیده می‌شود که توسط راهبانان ان منطقه ساخته شده‌اند. داخل صومعه گغارد دو کلیسا وجود دارد که در قرن 13 میلادی ساخته شدند. ورودی این کلیسا سقفی پیچیده و حکاکی شده دارد که از 9 قوس تشکیل شده است. در بالای درب جنوبی صومعه گغارد نشان خانواده شاهزاده زاکاریان را نصب کرده‌اند. شیر سلطنتی شکل کلیسا، شبیه نمادهای قوم‌های سلطنتی شرقی است. دو راهروی سنگی در سمت راست این صومعه قرار دارد و ورودی سمت چپ را با حوضچه‌ای تزیین کرده‌اند که از آب چشمه پر می‌شود. آب این حوض را مقدس می‌دانند و اعتقاد دارند شانس می‌آورد. صومعه گغارد در کنار طبیعت زیبای ایروان قرار دارد که بسیار زیبا و دیدنی برای مردم ارمنستان و گردشگران به شمار می‌رود.