توضیحات
زوارتنوتس قدیمی ترین و بزرگترین کلیسای تتراکونچ (tetraconch) در تاریخ ارمنستان می باشد. طراحی آن به شدت تحت تاثیر ساختارهای دیگر کلیساهای ارمنی قرار گرفته و نمونه های آن را می توانید در کشورهای ارمنستان، گرجستان، آذربایجان و شرق ترکیه مشاهده نمایید. اگرچه که این کلیسا در قرن دهم میلادی در اثر یک زلزله بزرگ نابود گردید اما خرابه های باقی مانده از آن بین سال های ۱۹۰۰ تا ۱۹۰۷ کشف شدند. قسمت های مختلف کلیسای جامع زوارتنوتس در سال ۱۹۴۰ بر اساس تحقاقات تاریخی معمار ارمنی توروس تورامانیان (Toros Toramanian) بازسازی گردیده و امروزه می توان از آن بازدید نمود. از طرف دیگر یونسکو ویرانه های این کلیسا را در سال ۲۰۰۰ به فهرست میراث جهانی خود وارد نمود.