توضیحات
کاخ چهلستون یکی از نمونه باغهای سلطنتی به جامانده از دوره صفوی در شهر اصفهان است که با نام باغ موزه چهلستون نیز شناخته میشود. در واقع، این باغ بخش کوچکی از باغ وسیع جهاننما است که شاه عباس اول با احداث کوشکی در میان آن هسته نخستین کاخ چهلستون را ایجاد کرد. این میراث تاریخی از جمله مشهورترین و محبوبترین جاهای دیدنی اصفهان محسوب میشود که با وجود آسیبهای وارد شده، هنوز هم زیباییهای خیرهکنندهای برای عرضه به دیدگان گردشگران و بازدیدکنندگان دارد.
باغ چهلستون در بستر شهر و در میان سایر باغها شکل گرفته و امکان دسترسی به آن از سایر باغها میسر بود. مجموعهای از این باغها که در امتداد چهارباغ شکل گرفته بودند، یکی از شالودههای اصفهان عصر صفوی را شکل میدادند و نقش باغ چهلستون از این جنبه ممتاز است؛ زیرا حلقه وصل این شالوده و شالوده دیگر شهری، یعنی مجموعه نقشجهان بوده است.
باغ چهلستون سه در ورودی داشته است که در قدیمی آن، رو به شرق قرار دارد. هنگام ورود به باغ از سردر اصلی آن، پس از طی مسافتی نه چندان زیاد، به استخر بزرگ جلوی عمارت و سپس به خود بنا خواهیم رسید. محور اصلی باغ، جهت حرکت را به کمک درختانی در دو سو بهسمت کاخ اصلی نشان میدهد. باغ چهلستون دارای شیب بسیار کمی است که به جاری شدن آب در جویها کمک میکند.
ایوان اصلی کاخ چهلستون بر بیست ستون استوار است. بسیاری از محققان وجه تسمیه کاخ را انعکاس بیست ستون روی استخر زیبا و بزرگ عمارت میدانند. البته نقشی که عدد ۴۰ در ادب فارسی دارد (این عدد نشان تعدد و کثرت است) نیز شاید دلیل دیگری برای نامگذاری چهلستون باشد.
باغ چهلستون اصفهان، نمونهای از یک باغ سلطنتی از دوره صفوی است. تا سال ۱۳۲۷ خورشیدی بهدلیل کمبود اطلاعات، اظهارنظر درباره تاریخ بنای چهلستون مشکل بود. در همان سال، در جبهه تالار کاخ، اشعاری در دو کتیبه از زیر گچ به دست آمد که یکی کوتاهتر و بر زمینه صورتیرنگ، بنای تالار چهلستون را به شاه عباس دوم نسبت میداد و سال اتمام آن را ۱۰۵۷ هجری قمری تعیین میکرد. کتیبه دیگر که طولانیتر و خطوط آن گچبری بر زمینه آبیرنگ است، از تعمیرات زمان شاه سلطان حسین حکایت دارد.
تالار مرکزی کاخ که به مهمانان خارجی و شخصیتهای کشورهای دیگر اختصاص داشت، حاوی نقاشیهایی است که وقایع تاریخی دورههای مختلف را بیان میکنند. این سالن باشکوه بر گنبدی منقوش استوار است و با لچکیهای رنگارنگ و طرحهای طلایی و شفاف، از شاهکارهای هنری آن عصر محسوب میشود.
بهار و بهخصوص ماه اردیبهشت، بهترین زمان برای بازدید از کاخ چهلستون است؛ چراکه علاوه بر لطافت هوا، باغ پیرامون آن طراوات خاصی دارد. البته عصرهای تابستان نیز بهدلیل خنکی هوا، این مکان یکی از مقاصد پرطرفدار به شمار میآید. اگر قصد عکاسی دارید، بهخاطر قرارگیری خورشید روبهروی کاخ، از ساعت ۹ تا ۱۱ میتوانید عکسهای خوبی بگیرید. همچنین در شبها، چهلستون با نورپردازی جلوهای متفاوت به خود میگیرد.
ایوان اصلی کاخ چهلستون بر بیست ستون استوار است. بسیاری از محققان وجه تسمیه کاخ را انعکاس بیست ستون روی استخر زیبا و بزرگ عمارت میدانند. البته اهمیت عدد ۴۰ در ادب فارسی نیز شاید دلیل دیگری برای نامگذاری چهلستون باشد.