پل‌های خداآفرین کجاست؟
پل‌های زیبا و قدیمی خداآفرین در بین منطقه قره‌باغ و قره‌داغ در آذربایجان شرقی قرار دارند. یکی از پل‌های خداآفرین آسیب‌دیده و نصف آن از بین رفته؛ اما دیگری به‌واسطه تعمیر و بازسازی سالم مانده است. پل سالم خداآفرین قابلیت استفاده را دارد و پیاده‌روی روی آن یکی از تفریحات گردشگرانی است که برای بازدید به این منطقه می‌روند. پل‌های خداآفرین در دوره‌های مختلف تاریخی و در محل تنگ‌ترین معبر رود ارس ساخته شده‌اند. بستر یکی از پل‌ها سنگی و دیگری از آجر ساخته شده است. طول پل سالم خداآفرین ۱۶۰ متر است. ۱۲۰ متر از این پل در ایران و ۴۰ متر دیگر آن در جمهوری آذربایجان واقع شده است.
طبق منابع، پل‌های خداآفرین در طول تاریخ به نام‌های گوناگونی خوانده می‌شدند. یکی از این پل‌ها که قدیمی‌تر است به نام و اعتبار کوروش به اسم «پل سیروس» نیز شهرت داشتند. پروفسور رابرت بارن، استاد تاریخ یونان در دانشگاه گلاسکو، بر این عقیده است که بنای پل سنگی خداآفرین در دوره پادشاهی کوروش هخامنشی بنیاد گذاشته شد؛ اما در طول زمان از بین رفت. پل خسرو نیز نام دیگر این پل است. برخی عقیده دارند که خسرو اول در دوره ساسانیان پل را تعمیر کرده و نام خود را بر آن نهاده است. پل جلال‌الدین ملکشاه سلجوقی، پل حسرت از عناوین و نام‌های دیگری است که بعدها به این پل داده شد.
پل آجری خداآفرین ۱۵ تاق دارد؛ اما تاق‌های این پل، اندازه‌های یکسان ندارند. ویرانی‌های پل و بازسازی‌های دوباره آن، سبب شده است که تاق‌های پل همسان نباشند. جای‌گیری و قرار گرفتن پایه‌های تاق‌ها روی صخره‌های اطراف رودخانه نیز دلیل دیگری بر عدم همسانی طاق‌های پل است.
موج‌شکن‌های پل خداآفرین از مهم‌ترین بخش‌های پل هستند که در استحکام آن نقش موثری دارند. مصالح به کار رفته در پایه‌های پل خداآفرین نیز از آجر، ملاط گچ و آهک ساخته شده که در تاق و بدنه بنا به کار رفته است.
وجه تسمیه نام پل خداآفرین به این دلیل است که پایه قدیمی‌ترین پل این منطقه از سنگ است و به‌صورت طبیعی در جای خود قرار دارد. به این معنی که سنگ‌ها از قبل در آنجا بوده‌اند و از آن‌ها به‌عنوان پایه پل استفاده کرده‌اند. از این‌رو، مردم قدیم بر این عقیده بودند که آفریدگار پایه‌های پل را روی این رود آفرید و نام خداآفرین را روی پل گذاشتند.
حدود ۱۰۰ متر دورتر از پل خداآفرین پل دیگری قرار دارد که سابقه این پل که کوچک‌تر است، به دوره صفویه می‌رسد. این پل در حدود ۱۲۰ متر است و ۱۱ تاق دارد. دو پل خداآفرین با هم یکی نیستند و از لحاظ سبک معماری و جنس مصالح، متفاوت هستند.